Stopa cukrzycowa jest jednym z przewlekłych powikłań cukrzycy. Charakteryzuje się niedostatecznym ukrwieniem stóp, co w rezultacie przekłada się na znaczne utrudnienia w kwestii gojenia się ran i owrzodzeń (te mogą pojawić się wraz z rozwojem choroby). Stopy stają się mniej wrażliwe na ból, a struktura kości ulega osłabieniu. W efekcie może dojść do poważnych deformacji stopy, które mogą utrudniać lub nawet uniemożliwiać chodzenie. 

Stopa cukrzycowa. Jakie są jej objawy?

Brak odpowiedniego leczenia i zaniedbanie stopy cukrzycowej może przynieść poważne konsekwencje. Szacuje się, że jest to najczęstsze lub jedno z najczęstszych powikłań u osób chorych na cukrzycę. Często wynika z wieloletniego zaniedbania choroby i braku prawidłowego leczenia. Objawami mogą być: nasilające się nocą bóle nóg, sucha i łuszcząca się skóra, słabe gojenie się ran, zaburzenia w odczuwaniu (temperatury, dotyku, bólu), owrzodzenia, martwica czy deformacja kości.

Profilaktyka. Co robić i na co zwrócić uwagę?

Aby uniknąć pojawienia się stopy cukrzycowej, należy przede wszystkim utrzymać glukozę we krwi na odpowiednim poziomie. Najlepszą profilaktyką jest ścisłe stosowanie się do zaleceń lekarza i nie pozwolenie cukrzycy na wprowadzenie negatywnych zmian w organizmie chorego.

Istnieje szereg dodatkowych czynności, które są równie ważne w zapobieganiu stopy cukrzycowej i należy wprowadzić je do swojej codziennej rutyny. Są to:

• Regularne oglądanie stóp


• Higiena i pielęgnacja stóp


• Minimalizacja ryzyka urazów mechanicznych


• Wygoda i brak przegrzewania


• Pomoc specjalistów

Stopy należy oglądać bardzo dokładnie, również od strony podeszwowej i między palcami. Jeśli zauważysz niepokojące zmiany, to powinieneś niezwłoczne konsultowane ze specjalistą. U osoby chorej na cukrzycę nawet mała rana może osiągnąć poważne rozmiary i stać się zagrożeniem dla zdrowia i życia! Dlatego osoby chore nie mogą pozwolić sobie np. na niedostrzeżenie skaleczenia.

Odpowiednia higiena stóp jest niezwykle ważna. Nóg nie powinno się moczyć zbyt długo i w zbyt ciepłej wodzie (maksymalnie od 3 do 5 minut, w temperaturze 35-37 stopni Celsjusza), a po kąpieli dokładnie osuszyć. Paznokcie powinny być obcinane regularnie, ale bardzo ostrożnie – tak, żeby uniknąć zacięć, a także ryzyka wrastania.

Jak zapobiegać?

Równie ważne jest odpowiednie nawilżenie nóg, przy czym dobór kosmetyków i preparatów powinien być skonsultowany z pielęgniarką lub lekarzem.

Osoby chore nie powinny chodzić boso, a przed założeniem obuwia dokładnie sprawdzać, czy w środku nie zaplątał się jakiś kamyk lub piasek.

Należy postawić na wygodne obuwie i odpowiednie wkładki ortopedyczne. Ponadto skarpety powinny być wykonane z naturalnego materiału, który przepuszcza powietrze i nie powoduje nadmiernej potliwości stóp.

Jeśli na stopie występują jakiekolwiek hiperkeratozy (odciski, modzele, pękające pięty, rogowacenia), to nie powinno się ich usuwać we własnym zakresie. Należy skorzystać z wizyty w gabinecie podologicznym.

Przede wszystkim, aby zminimalizować ryzyko powstania powikłania w postaci stopy cukrzycowej, osoby chore na cukrzycę powinny konsekwentnie podchodzić do terapii oraz dążyć do utrzymania prawidłowego poziomu cukru we krwi. Dbałość o zdrowie i dobrą kondycję stóp pozwoli uniknąć przykrych konsekwencji.

Należy pamiętać, że w skrajnych przypadkach zaniedbanie stopy cukrzycowej w rezultacie może prowadzić do jej amputacji.